Bulut bilişim nedir ve nasıl çalışır?
18 Oca 2023
3 dk okuma süresi
Bulut bilişim, internet tabanlı bir ortamda, kullanıcılar için paylaşılan her türlü bilgi ve hizmeti ifade eder. Bulut bilişim sayesinde kullanıcılar, çevrimiçi olarak mevcut veri ve uygulamalara uzaktan erişebilirler. Ayrıca tüm uygulama ve yazılımları bir araya getirebilecekleri kapsamlı bir veri merkezine de sahip olurlar. Bulut bilişim, bir veya bir dizi sunucu tarafından barındırılan bir ortamda, depolanan ve dağıtılan yazılım uygulamalarının kullanımıyla çalışır. Bulut bilişim, kullanıcıların verilerini ve uygulamalarını daha verimli kullanmasını mümkün kılarken, verileri ve uygulamaları geri yüklemek veya depolamak için özel veri merkezlerine ihtiyaç duymaz. Gelecekte bulut bilişim, işletmelerin verimliliğini artıracak ve maliyetlerini azaltacaktır.
1950’li yıllarda bilim insanları, bütün dünyanın terminaller kullanarak pek çok veri merkezinde çalışan bir sistem kullanacağını öngördü. Günümüzde bu öngörü, bulut bilişim kavramının dayanak noktası olarak kabul ediliyor. 90’lardan önce, noktadan noktaya özel veri devreleri sağlayan telekomünikasyon şirketleri, sonraki yıllarda çok daha az masrafa sahip sanal özel ağ hizmetleri oluşturmaya başladılar. O yıllarda bulut sembolü, sağlayıcılar ve kullanıcılar arasındaki sorumlulukları belirlemek için kullanılıyordu.
Kavram olarak geçmişi 50’lere dayansa da ilk gerçek bulut bilişim hizmeti 2006 yılında kullanıma açıldı. Amazon, 2002 yılında Amazon Web Hizmetleri adı altında kurduğu sistemi aktif ederek, günümüz modern bulut bilişim uygulamaları için ilk adımı atmış oldu. 2006 yılında hizmete alınan Amazon S3, kullandıkça öde sistemiyle adeta bir devrime imza attı. Sonraki yıllarda kullandıkça öde yöntemi, hemen hemen her bulut bilişim hizmetinin standardı haline geldi.
Bulut bilişim bugünün dünyasında, internet üzerinde yeni uygulamalar ve hizmetler oluşturma, veri depolama, yedekleme ve kurtarma, ses ve video akışı sağlama, yazılım dağıtma, web sitelerini ve altyapı hizmetlerini barındırma gibi pek çok amaçla kullanılıyor. Özellikle iş dünyası için bulut bilişim, maliyetleri düşürerek verimliliği artırdığından her geçen gün daha çok tercih ediliyor.
Bulutta konumlandırılan verileri korumaya yönelik siber güvenlik disiplini olan bulut güvenliği, yasal uyumlulukları gözeterek kullanıcı verilerinin gizliliğini ve güvenliğini sağlamayı hedefler. Bulut bilişimde veriler uzak sunucularda tutulduğu için, bu durum bazı riskleri de beraberinde getirir. Büyük veri merkezlerine saldıran kötü niyetli kişiler, kapsamlı biçimde korunmadığı takdirde ilgili sunucularda bulunan hemen her veriye erişebilir. Veri akışında problem yaşayan şirketlerin faaliyetleri sekteye uğrayacağı gibi, ciddi veri ihlalleri de meydana gelebilir. Bu sebeple kurumların bulut güvenliğine büyük önem vermeleri ve yedekleme çözümleri kullanmaları, iş süreçlerinde aksama yaşamamaları için kritik değer taşır.
Bulut bilişim pek çok noktada işletmelere verimliliği artıran avantajlar kazandırır. Kurumların faaliyetleri ve ihtiyaçları farklılık gösterebilir. Bu sebeple bulut bilişim servislerinin her şirket için uygun çözümler sunması gerekir. Çoklu platform desteği, daha geniş bir platform aralığında hizmet verilmesini sağladığı için verimliliğin artmasına yardımcı olur.
Bulut bilişimin bir diğer avantajı da erişilebilirlik noktasında ortaya çıkar. Çalışanlar herhangi bir cihazdan bulutta yer alan ilgili uygulamalara ulaşabilir. Bu sayede çalışanların yalnızca şirket cihazlarıyla çalışması zorunluluğu da ortadan kalar. Bulut bilişim kullanıcılara serbestlik sağlar ve herkesin tek bir içeriğe dilediği yerden bağlanmasına olanak tanıyarak, iş yükünün en iyi biçimde yönetilmesini mümkün kılar.
Bulut güvenliğinin beraberinde getirdiği bazı güvenlik riskleri olsa da bulut bilişim şirketlerin ofislerinde tuttukları fiziksel sunuculara nazaran çok daha güvenli ve daha az maliyetlidir.
Gelecekte bulut bilişim, çok daha fazla şirket tarafından benimsenecek. Yapılan araştırmalara göre dünya çapındaki iş yükünün %94'ü, yakın gelecekte tamamen bulut veri merkezleri tarafından yönetilecek. 5G'nin yaygınlaşmasıyla birlikte bulut bilişimde de daha gelişmiş internet performansı mümkün olacak. Buluttaki ağlar hızlanacak, iş süreçleri ve şirketlerin faaliyetleri de bu hızdan faydalanacak. Bulut bilişim, nesnelerin interneti için de önemli bir teknoloji olacak. Makinelerin iletişimi ve artan veri trafiği, bulut bilişim üzerinden daha kolay bir hale gelecek.
2018 yılında Avrupa Birliği, Genel Veri Koruma Yönetmeliğini (GDPR) yürürlüğe koyarak, kişisel verilerin korunması noktasında çok önemli bir adım attı. Aynı şekilde ülkemizde de Kişisel Verileri Koruma Kanunu (KVKK) ile kişilere ait verilerin izinsiz kullanımının önüne geçildi. GDPR ve KVKK gibi tüm dünyada kişisel verileri korumak amacıyla oluşturulmuş pek çok yasa ve yönetmelik mevcut. Örneğin Kaliforniya Tüketici Gizliliği Yasası (CCPA) ve Kanada Verilerinin Gizliliği ve Güvenliği Yasası, özel verilerin korunmasını sağlamayı amaçlayan yasalara örnek olarak gösterilebilir.
Bulut güvenliğinde GDPR ve KVKK gibi yasalar kritik değer taşıyor. Siber saldırganlar için son derece caydırıcı olan yasalar sayesinde, kişi ve kurumlara ait özel verilere izinsiz ulaşıldığı takdirde çok ciddi para ve hapis cezaları gündeme geliyor. Ancak herhangi bir veri ihlali olmaması için, bulut bilişim servislerinin, özel veri yönetimini kullanarak, yasalara uygun olarak verilerin gizliliğini korumaları, kurumlar ve müşteriler için hayati değer taşıyor.
İlgili Postlar
Veri okuryazarlığı nedir?
7 Eki 2024
Büyük Veri