Başarılı bir yapay zeka yönetişim stratejisi nasıl olmalıdır?

Dahil olduğu her sektörde verimliliği yükselten yapay zeka, her geçen gün daha fazla işletme tarafından iş süreçlerine dahil ediliyor. Artık iş dünyası için yapay zekaya nasıl geçiş yapılacağı değil, yapay zekanın nasıl uygulanacağı tartışılıyor. Yeni düzenlemeler ve uyumluluk çerçeveleri, kurumların yapay zeka yönetişim stratejilerini tepeden tırnağa etkiliyor.

Yapay zeka çözümlerini kullanan ya da geliştiren kurumlar için yapay zeka yönetişim uygulamaları, her zamankinden daha kritik bir rol üstleniyor. Son dönemde oluşturulmaya başlanan yapay zeka mevzuatları, işletmeler için hiç beklemedikleri sonuçlar doğurabiliyor. Kurumlar yanlış geliştirilmiş yapay zeka çözümleri nedeniyle iş süreçlerini riske atmayla ve müşterilerini kaybetmeyle karşı karşıya kalabiliyor.

Yapay zekaya dair regülasyonlar yolda

Yapay zekanın nasıl kullanılması veya kullanılmaması gerektiğini ve hangi önlemlerin kullanıcıları ya da üreticiyi koruyabileceğini belirlemek, en önemli yapay zeka yönetişim problemleri arasındadır. Örneğin, otonom araçlarda kullanılan yapay zekaya, insan müdahalesi olmadan anında kararlar alması için güveniliyor. Ancak aracın içindeki ya da dışarıda bulunan insanların hayatlarını büyük ölçüde etkileyebilecek kararların nasıl ve ne şekilde alınması gerektiğini, kullanıcıların mı yoksa üreticinin mi korunacağını belirlemek hayati bir meseledir.

İş dünyasının liderlerinden müşterilere ve düzenleyicilere kadar pek çok cephede, yapay zekanın nasıl geliştirildiğinden nasıl yönetildiğine kadar bir takım sorular soruluyor. Yapay zeka verilere dayalı tanımlamalar yapabiliyorsa, doğru verilerle eğitilip eğitilmediği ya da verilerin ne için kullanıldığı nasıl bilinebilir?

Tüm dünyada devlet yönetimleri, gözlerini yapay zekanın düzenleme politikalarına çevirmeye başladı. Avrupa Birliği'nde önerilen "Yapay Zeka Yasası", işletmelerin yapay zekayı nasıl kullanabilecekleri ve kullanmaları gerektiği konusunda geniş kapsamlı bir çerçeveye sahip olacak. ABD de yapay zeka kullanımıyla ilgili yönergeler paylaştı. Geçtiğimiz ekim ayı başlarında, Beyaz Saray Bilim ve Teknoloji Politikası Ofisi, uzun zamandır beklenen “Yapay Zeka Haklar Bildirgesi Taslağı”nı yayınladı. Bu bildirge şirketlerin, yapay zeka sistemlerinin geliştirilmesinde ve devreye alınmasında ihtiyaç duyacakları yönergeleri belirliyor. Yapay zeka hakkında pek çok düzenleme yolda ve kurumların, bu değişiklikler için hazırlıklı olması gerekiyor. 

Yapay zeka yönetişim stratejileri

Yerel veya ulusal yönetimler, yapay zeka yönetişimine yönelik mevzuat taslakları üzerinde çalıştıkça, işletmeler hem mevcut hem de gelecekteki riskleri azaltmak için doğru bir yönetişim stratejisine daha fazla ihtiyaç duyuyor. Bu noktada karar vericilerin atabilecekleri bazı adımlar mevcut. Kurumlarda, yapay zekanın bugün ve gelecekte, hangi noktalarda nasıl kullanılacağına dair net bir anlayışın benimsenmesi gerekiyor. 

Dünyadaki her büyük kurum, kullandıkları teknolojilerle ilgili standartlara, uygulamalara ve güvenlik önlemlerine sahiptir. Yapay zeka yeni bir teknolojidir ve diğer yazılım teknolojilerine benzer olsa da bazı farklılıkları vardır. Bu sebeple kurumların, yapay zekanın etik kullanımları ile ilgili koruma önlemlerini içeren tutarlı standartlar geliştirmesi gerekir.

Bir yapay zeka çözümünün davranışı, modeller yeniden eğitildikçe zaman içinde değişmeye başlar. Kurumlar yapay zeka kullanımlarını denetledikten sonra, hem kamuyu hem de çalışanları eğitmek için kullanılan standartları ve etik beyanlarını da denetlemeli ve bunların tüm yapay zeka kullanımlarını içerecek kadar kapsamlı olduğundan emin olmalıdır. Nasıl ki insanların kötü davranışlarının etik kurallar ve yükümlülükler çerçevesinde bir karşılığı varsa, yapay zekanın da olmalıdır. 

Yöneticilerin, kurum içi yönetişim politikalarının, tüm yapay zeka ekosistemini kapsadığından emin olmaları gerekiyor. Yapay zekanın etik kullanımı için standartlar net bir şekilde belirlendikten sonra tercih edilen herhangi bir harici yapay zekanın da aynı standartları kapsayıp kapsamadığı sorgulanmalıdır. Kurumlar en iyi uygulamaları geliştirseler de, aynı yönetişim kurallarına uymayan bir satıcıdan yapay zeka destekli çözüm almak, hem işletmeyi ve hem de müşterileri zor durumda bırakabilir.

En iyi yapay zeka çözümleri, şirketlerin mevcut yönetişim politikalarına sorumlu bir şekilde entegre edilemezlerse, bu uğurda yapılan yatırım ve çaba büyük oranda boşa gider. Şirketin politikalarıyla örtüşmeyen yapay zeka çözümlerinden etkin bir fayda almak son derece zordur. Yapay zeka yönetişim politikaları açık bir şekilde değerlendirilip oluşturulduktan sonra, ekiplerin bu doğrultuda eğitilmesi ve hedeflere uyumun yüksek öncelikli olarak ele alınması, uzun vadeli başarı için anahtar görevi görür. Günümüzde yapay zeka artık gelecek değil, aksine birçok kuruluş için büyük ölçüde bugünün gerçeğidir. Buna karşın yapay zeka yönetişimi, bu teknolojinin benimsenmesine nazaran geride kalmış görünüyor. BT ekipleri, yapay zeka için standartlar belirlemede liderlik ederek, kurumlarında ve sektörlerinde gelecek stratejisini belirlemede başrol oynayacaklar.