Yapay Zeka ile kariyer yolları çeşitleniyor

Yapay Zeka, dijital dönüşüme katkı sağlayarak yeni kariyer yolları açmaya devam ediyor. Yeni profesyonel alanlar ortaya çıkarken, artan otomasyon sayesinde kimi alanlarda da artık insan emeğine ve gözlemciliğine olan gerek ortadan kalkıyor. Bu nedenle, Yapay Zeka, işin yalnızca yapılış biçimlerini değil, istihdam tarafını da değiştiriyor.

Akıllı robotlar yükselişte

İnsan hislerini ve kendi belirlediği eylemleri makinelerin aracılığıyla yeniden üretmek mümkün olduğunda yapay zekadan (AI) bahsedilir. Bu tür sistemler hayatın her alanında giderek daha önemli bir rol oynamaya başlarken, günlük yaşamımızda ise giderek daha belirleyici roller üstleniyor. Apple'ın Siri'si, Amazon'un Alexa'sı veya Google Asistan gibi yararlı asistanlar oldukları sürece, Yapay Zeka gibi dramatik değişimler getiren yeni teknolojiler hoş karşılanıyor, çünkü ilk hedefleri hayatı daha konforlu hale getirmek.

Teknoloji devleri de geleceklerini yapay zeka üzerine kuruyor. Güney Kore'nin Seul kentinde, Kore'nin en iyi Go oyuncusu orada popüler olan masa oyununu bir bilgisayara kaybettiğinde, kamusal hayat bir süreliğine durma noktasına geldi. Lee Sedol'un öğrenen yapay sinir ağlarına karşı hiç şansı yoktu.

Bu konudaki iyimser yaklaşım, yapay zekanın internetin önemini bile aşacağını ve yalnızca elektriğin icadıyla karşılaştırılabileceğini varsayarken, akıllı robotlar günbegün daha fazla rutin veya karmaşık işi üstlenerek onları insanlar adına hallediyor. Yapay Zeka ile yaşanan bu dönüşümün uzun vadede profesyonel dünya ve kariyer seçenekleri üzerinde ne gibi etkileri olacağı ise hâlâ büyük bir tartışma konusu.

Yapay Zeka işimizi elimizden alacak mı?

Bitkom'un araştırmasına göre, dijital ekonomideki her beş şirket, yapay zekayı en önemli zorluk olarak görüyor. Çalışmaya göre şirketler yapay zekayı kullandıklarında daha fazla katma değer yaratacağını umuyorlar.

Sopra Steria’nın raporu ise AI kullanımının üretimde personel maliyetleri ve personel giderleri üzerinde olumlu etkileri olduğunu ortaya koyuyor. Tüm sektörlerdeki şirketlerde, karar verici konumundakilerin neredeyse yüzde 80'inin hemfikir olduğu bu görüş, insan emeğini robotlarla değiştirme olasılığı ile daha az ilgili. Sonuç olarak, ankete katılan şirketlerin görüşüne göre, Yapay Zeka insanların işini elinden almaya çalışmıyor.

Durumu daha karamsar bir şekilde değerlendirenler ise, önümüzdeki yıllarda istihdam etkilerinin olumsuz olacağı görüşünde. Bu kadar kısa sürede, bu kadar çok insanın yeniden eğitilmesinin mümkün olmadığına ve bu sebeple insanların işlerini kaybedebileceğine inanıyorlar.

Yapay zeka birçok endüstrinin vazgeçilmez bir parçası haline geldi

Ancak belki de buradaki en büyük sorun insanların işsiz kalması değil, işin doğasının değişmesi ve buna zamanında uyum sağlamak zorunda kalınacak olması. Yapay Zekanın kısa vadede sağlayabileceği teknolojik atılımlar yer yer abartılırken, uzun vadeli etkileriyse küçümsenebiliyor.

Diğer yandan, Yapay Zeka, daha şimdiden bazı endüstrilerin vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Örneğin fintech şirketleri büyük hızla yayılıyor, kişisel finansal planlama için dijital danışmanlar veya uygulamalar geliştiriliyor. AI aynı zamanda otomotiv endüstrisinde çok tartışılan otonom sürüşün de temelini oluşturuyor. İmalat endüstrisinde ise tedarik zincirleri, süreç otomasyonu yoluyla optimize ediliyor ve üretim giderek daha fazla talep odaklı yapılmaya başlanıyor. Gelecekte, kurumsal yapıların da daha sanal hale gelmesi, üretim ve satışta ise platformların öneminin artması bekleniyor. Tüm bunlar Yapay Zeka alanında kariyer yapmak isteyenler için umut verici...

Daha yüksek verimlilik, daha yüksek ücretler

Bank of America, robotik endüstrinin pazar hacminin 2025 yılına kadar 67 milyar dolara ulaşacağını öngörüyor. Bu büyümeyle ilgili verimlilik kazanımları, 2025 yılına kadar yıllık 14 ile 33 trilyon ABD doları arasında bir etki yaratabilir. Ancak şartlar herkes için aynı değil. Bazı endüstriler kazanıyor, diğerleri kaybediyor, yeni meslekler yaratılıyor, diğerleri yok oluyor ve işler değişiyor.

İş gücü piyasasının kutuplaşması uzun vadede çözülecek

Robotlar daha akıllı hale geldikçe ve rutin olmayan faaliyetler üstlendikçe, iş gücü piyasasının mevcut kutuplaşması muhtemelen değişecek. Araştırmacılar, yapay zeka trendiyle birlikte insanlar orta niteliklere sahip işlerini kaybederse, düşük ve yüksek niteliklere sahip işlerde istihdam ihtiyacının artacağını, iş gücü piyasasının bu şekilde kendini dengeleyeceğini öngörüyor. Dolayısıyla dijitalleşmenin kazananları, yapay zekanın nasıl kullanılacağını anlayan veya bir robot tarafından gerçekleştirilemeyen faaliyetler gerçekleştiren çalışanlar olacaktır.

Kaybedilen kadar yeni iş ortaya çıkacak

Herkes farkında olmasa bile robotlar ve makineler, bugün bizim için zaten çalışıyor. Bu gelecekte de devam edecek ve aynı zamanda yeni işlerin yaratılmasını sağlayacak. Dünya Ekonomik Forumu’nun tahminlerine göre, Yapay Zeka’nın 2022 yılına kadar 75 milyon işi başka alanlara kaydırması, 133 milyon yeni iş ortaya çıkarması bekleniyor. Bu durumda, Yapay Zeka önümüzdeki iki yıl içerisinde 58 milyon yeni iş yaratacak ve kariyer anlamında fırsatlar sunacak demek yanlış olmaz.

Çizilen bu gelecek senaryosuna göre, önümüzdeki dönemlerde özel eğitim gerektiren işler artacakken, basit olarak tanımlanabilecek, fiziksel güce dayalı işler çoğunlukla robotlara devredilecek.

Araştırmacılar, şirketlerin ve liderlerin tam da bu konuda sorumluluk alması gerektiğine işaret ediyor. İşi robotlar tarafından azami verimlilikte gerçekleştirilen ve yetkinliği değersizleşen kişilerin eğitimlerine devam edebilecekleri ve yeniden eğitim alabilecekleri garanti edilebilir. "Hayat boyu öğrenme" sloganının altını çizen bu yaklaşımın önemini de yine istatistikler ortaya koyuyor.

Bugün iş dünyasındaki tüm görevlerin yüzde 30’dan fazlasının makineler tarafından gerçekleştirildiğini tahmin eden Dünya Ekonomik Forumu raporu, bu oranın 2022’de yüzde 42’ye çıkacağının altını çiziyor.