Kimlik ve erişim yönetimi (IAM) nedir?

Bir organizasyonun dijital varlıklarına erişimi kontrol etmek için kullandığı disiplini ifade eden “Kimlik ve Erişim Yönetimi (Identity and Access Management-IAM)”, kullanıcıların kimliklerini doğrulamak, yetkilendirmek ve erişimlerini yönetmek için bir dizi politika, teknoloji ve süreci içeriyor. IAM, bir işletmenin bilgi sistemlerine erişmeye çalışan kişilerin kimliklerini belirlemesini, bu kişilere uygun seviyede erişim verilmesini ve bu erişimlerin izlenmesini sağlıyor. 

Kurumların güvenlik ve uyumluluk gereksinimleri için kritik önem taşıyan IAM, kullanıcıların yalnızca ihtiyaç duydukları kaynaklara erişebilmelerini sağlarken beraberinde veri sızıntısı riskini azaltıyor ve veri gizliliğini koruyor. Ayrıca IAM sistemleri, kullanıcı hesaplarının ve erişim politikalarının yönetimini otomatikleştirerek insan hatalarını ve güvenlik açıklarını en aza indirmeye yardımcı oluyor. Bu nedenle IAM, günümüz dijital ortamlarında güvenliğin sağlanması ve veri yönetiminin etkin bir şekilde yapılması için vazgeçilmez bir araç konumunda yer alıyor.

Kimlik ve erişim yönetimi nasıl çalışıyor?

Bir işletmenin kaynaklarının bulunduğu yüksek güvenlikli bir sisteme erişim izni vermek iki temel bileşende (kimlik yönetimi ve erişim yönetimi) ayarlama gerektiriyor. Kimlik yönetimi, ilk kontrol noktası görevini görüyor. Burada sistem bir giriş denemesini sürekli güncellenen bir veritabanına karşı doğruluyor ve veritabanı erişim için yetkilendirilen herkesi titizlikle izliyor. 

İşletme geliştikçe kimlik yönetimi sürecinin de gelişmesi ve yenilenmesi gerekiyor. Personel, roller, projeler ve şirketin genel yapısındaki değişikliklerin kimlik yönetimine yansıtılması, sürecin doğru yönetilmesi açısından büyük önem taşıyor. 

Oturum açma kimlik bilgilerinin (kullanıcı adı ve parola) veritabanındaki kayıtla eşleştirilmesi kimlik doğrulama olarak tanımlanıyor. Ancak ekstra bir güvenlik katmanı için birçok işletme çok faktörlü kimlik doğrulamadan (MFA) yararlanıyor. Bu yöntem şifrelerin ötesine geçerek cep telefonuna gönderilen bir kod gibi ikincil bir doğrulama yöntemi gerektiriyor. Bu ek adım sayesinde güvenlik seviyesi önemli ölçüde artıyor.

Kimlik onaylandıktan sonra ikinci aşama olarak erişim yönetimi devreye giriyor. Her kullanıcının hangi kaynaklara erişebileceğini takip eden bu sistemde erişim seviyeleri iş ünvanı, deneyim, güvenlik izni ve proje katılımı gibi faktörlere bağlı olarak değişiyor. Başarılı bir kimlik doğrulamadan sonra uygun erişim seviyesinin verilmesine yetkilendirme deniyor.

IAM sistemleri temelde tüm erişim girişimlerine yönelik olarak hem kimlik doğrulama hem de yetkilendirmenin sorunsuz ve güvenli bir şekilde gerçekleşmesini hedefliyor. Kurumlar değerli kaynaklarını korumak için kimlik doğrulama ve erişim yönetiminden yararlanarak yetkili kullanıcıların işlerini etkili bir şekilde yapmalarını mümkün kılıyor.

Kimlik ve erişim yönetiminin faydaları nelerdir?

Kullanıcı kimliklerini ve ilgili erişim izinlerini otomatik bir şekilde başlatmak, tespit etmek, kaydetmek ve yönetmek için kullanılan IAM sistemleri, işletmelere pek çok noktada avantaj sağlıyor:

• Erişim kontrolü sayesinde kurumlar, kullanıcıları erişim politikalarına uygun olarak tanımlama ve yetkilendirme imkânı kazanıyor. 

• IAM sistemleri işletmelere gelişmiş veri güvenliği çözümleri sunuyor. Doğru kimlik yönetimi, kullanıcı erişimini kontrol altında tutmayı sağladığı gibi beraberinde iç ve dış veri ihlali riskini de azaltıyor.

• IAM sistemlerinin otomatikleştirilmesi, işletmelere otomasyon ve verimlilik noktasında avantaj kazandırıyor. Manuel erişim yönetiminden kaynaklanan zaman ve çabayı azaltan IAM sistemleri, kurumların daha verimli çalışmasını sağlıyor.

• IAM sistemleri, hükümet düzenlemelerine uyum sağlamayı kolaylaştırarak şirketlerin kurumsal verilerinin güvenliğini ve bütünlüğünü kanıtlamasına yardımcı oluyor. 

• Kurumlar, IAM sistemlerinden yararlanarak rekabet avantajı da elde ediyor. Örneğin IAM teknolojileri, işletmenin müşteriler, iş ortakları, yükleniciler ve tedarikçiler gibi kurum dışındaki kullanıcılara güvenlikten ödün vermeden mobil uygulamalar, şirket içi uygulamalar ve SaaS üzerinden ağ erişimine olanak tanıyor. Bu sayede daha etkin iş birliği yapılmasının yanında, üretkenliğin gelişmesi, verimliliğin artması ve işletme maliyetlerinin azalması sağlanıyor.