Şehirler gerçek zamanlı IoT ile akıllanıyor

Akıllı şehirlerin operasyonel dönüşüm vaadi modern günlük hayat ve kamu yönetimi için heyecan verici. Bu dönüşümü doğru şekilde tasarlayan şehirler, saniyede muazzam miktarda veri üreten sayısız nesnelerin interneti (IoT) cihazından benzersiz operasyonel içgörüler elde edebilecek. Gerçek zamanlı veri analiziyle donanmış şehir yöneticileri, ani bir sel veya büyük bir trafik kazası gibi acil araştırma ve müdahale gerektiren olaylara hızla yanıt verebilecek. Akıllı ulaşım, veri odaklı kamu güvenliği ve IoT tabanlı yönetim platformlarının gösterdiği güçlü büyüme, küresel akıllı şehir teknolojileri pazar hacmini 2025 yılında 327 milyar dolara ulaştırması bekleniyor.

Akıllı şehirlerin çizdiği gelecek vaadi her ne kadar heyecan verici olsa da henüz erişilmemiş bir hedef. Bu akıllı şehir vizyonunun hatalı ya da eksik olmasından değil, bunun yerine donanıma gösterilen hassasiyetin çoğu projede yazılıma da gösterilmemesinden kaynaklanıyor. Şehirler, yapay zeka destekli IP ve termal kameralar, IoT sensörleri, gerçek zamanlı konum verileri veya uç sensörler gibi gerçek zamanlı veri kaynaklarını kullanarak varlıkları, olayları, insanları ve ortamları izleyebilecek uygulamalar oluşturmak için hem olay odaklı hem de dağıtılmış yaklaşımlar sergilemek zorunda. Bu yaklaşımların ürünü olarak ortaya çıkan projelerin ölçeklenebilir olması şehrin gelecekte de “akıllı” kalabilmesi için kritik önem taşıyor.

Dünyadaki akıllı şehir projelerini incelediğimizde, göz ardı edilemeyecek kadarında eski araç ve tekniklerle oluşturulan hantal mekanizmalara rastlıyoruz. Farklı üreticilerin birbirlerinden farklı prensiplerle ve amaçlarla çalışan donanım ve yazılımlarını birbirlerine bağlayan, uygulamaların güvenilir ve ölçeklenebilir şekilde birlikte çalışmasını sağlayan bir platform oluşturmanın zorluğu tartışılmaz bir gerçek. Ancak gerçekten akıllı şehirler için bu IoT platformları olmazsa olmaz gereklilikler olarak öne çıkıyor.

Bugünün ihtiyaçlarını gerçekten karşılayan ve geleceğe hazır bir akıllı şehir sisteminin aşağıdaki üç ana özelliği taşıması gerekiyor:

Güvenilirlik: Akıllı şehir uygulamalarının hatalı olma, sık sık çökme ve sorunlarının giderilmesi ya da güncellenmesi için planlı kesintilere uğraması kabul edilemez. Yazılım 7x24 çalışmalı, bağlantılı olduğu her nesne ve sistemi her şartta tam kapasiteyle çalıştırmalıdır.

Tepki süresi: Bir akıllı şehir platformu gerçek zamanlı veri toplayabilmeli, bu verilerden hareketle şehir yönetimine anlık eylem önerilerinde ve uyarılarda bulunmalı, bazı görevleri ise otomasyona bağlayabilmelidir.

Güvenlik: Akıllı şehir uygulamaları yüksek hacimli veri topladığı ve bunları veritabanlarında depoladığı sürece güvenlik her akıllı şehir projesinin en önemli öncelikleri arasında yer almalıdır.

Güvenlik ve gizlilik

Akıllı şehir ağları yüksek miktarda veri yakalar ve depolar. İşlenmek ve analiz edilmek üzere yakalanan ve saklanan bu veriler, siber suçluların öncelikli hedefleri arasında. Günümüzde geliştirilen olaya dayalı uygulamalar ise veritabanlarına duyulan ihtiyacı ortadan kaldırarak buna sıra dışı bir çözüm sunuyor. Bu uygulamalar, azami performans için bilgi işlem kaynaklarını ve diğer hizmetleri uç noktalara dağıtıyor, yalnızca odaklandığı olaylarla ilgili verileri yakalamak için diğer verileri filtreliyor. Uygulama, sorumluluk alanında bir olay algıladığında, tüm veri işleme ve eylem sürecini gerçek zamanlı olarak uçta yürütüyor. Buna varsayımsal bir örnek olarak, köprüdeki buzlanmayı algılayan ve bundan yola çıkarak uyarı işaretlerini gerçek zamanlı yöneten, merkezi bilgilendiren bir uygulamayı gösterebiliriz.

Sınır bilişim mantığıyla uç noktalarda çalışan uygulamaların yanıt süreleri daha kısadır ve veritabanlarında tanımlanabilir hiçbir kişisel bilgi depolamaya ihtiyaç duymaz. Veritabanlarında depolanan durum verileri ise olayın çözümü sonrasında şifrelenerek arşivlenebilir ya da imha edilebilir.

Olay odaklı IoT uygulamaları, çoğu durumda olaya karışan kişilerin kimliğinin saptanmasını gerektirmez. Örneğin akıllı kamera birinin saldırıya uğradığını saptadığında, saldırganın ya da saldırıya uğrayan kişinin kimliğini tanımlamaya ihtiyaç duymaz. Yakalamayı hedeflediği olay kamu düzeninin bozulmasıdır ve bunun tespiti üzerine polisi gerçek zamanlı olarak uyarmakla yükümlüdür.

Dünyadan olay güdümlü mimari örnekleri

Günümüzde sınırda çalışan başarılı olay güdümlü akıllı şehir uygulamalarına rastlamak mümkün. Bunlardan birkaç tanesini şu şekilde sıralayabiliriz:

Meksika’nın başkenti Meksiko’da COVID-19’un yayılmasını yavaşlatmak için metro giriş ve çıkışlarında insanların ateşini ölçen termal kameralar kullanılıyor.

Çin’in en büyük şehri Şangay’da kamuya açık asansörlerin sorunsuz çalışmasını sağlayan ve bir yayanın düşüp yaralanması durumunda sağlık görevlilerini yönlendiren olay güdümlü bir mimariden faydalanılıyor.

Softbank, Tokyo’daki merkez ofisinde yapay zeka özellikli kameralar, IoT sensörleri, konum verileri, kurumsal sistemler ve bina ortamının çeşitli yönlerini izlemeye yardımcı olan birçok teknoloji kullanıyor.

Yukarıdaki olay güdümlü akıllı şehir inisiyatifleri yalnızca birer başlangıç ancak daha büyük ölçekte nelerin mümkün olabileceğine dair ipuçları veriyor. Artık neredeyse her şeyi takip edebilen sensörler var ve günbegün daha ulaşılabilir hale geliyorlar. Ağ altyapısı, sınırda büyük hesaplama ve analiz yapma yeteneğine sahip olmamızı sağlayacak kadar gelişti. Üstesinden gelinmesi gereken bir sonraki büyük engel ise akıllı şehir uygulamaları oluşturmaya yönelik yazılım zorluğu. Şimdi ihtiyaç duyduğumuz, geliştiricilerin bizi daha akıllı, güvenli ve verimli bir geleceğe götürecek şehirler tasarlamalarına ve inşa etmelerine yardımcı olacak doğru uygulama mimarisini seçmek.

Akıllı şehirler için ideal yönetim platformu

İnnova’nın ödüllü yerli ve milli SkywaveIoT mimarisi üzerinde geliştirilen akıllı şehir yönetim platformu SkywaveCity, sunduğu araçlarla akıllı şehir dönüşümünü hızlandırıyor. Akıllı şehir inisiyatifleri için esnek ve ölçeklenebilir bir mimari sunan SkywaveCity, yerel yönetimlerin mevcut sistemleri de dahil olmak üzere tüm akıllı şehir uygulamalarını tek bir çatı altında topluyor.

SkywaveCity’nin gerçek zamanlı entegrasyon özelliği, toplanan verilerin gerçek zamanlı izlenmesini ve şehrin kontrol edilmesini sağlıyor. Büyük veri analizi kabiliyetlerine de sahip olan platform, farklı akıllı şehir uygulamaları arasında etkileşimleri destekleyerek, katma değer yaratacak çapraz senaryolar oluşturulmasını mümkün kılıyor.