İnovasyon çeşitleri, farklı problemlerin çözümü için fırsatlar sunuyor

Son dönemde herkes inovatif (yenilikçi) olmanın yollarını ararken, inovasyon çeşitleri, farklı sektörler ve iş kolları için fırsatlar sunuyor. Tüm ürünler, süreçler ve hizmetler, bu kavrama ayak uydurması için değişime uğrarken, daha geleneksel ve yerleşik süreçler ise geçmişin sayfaları arasında yerini alacağa benziyor.

Pazar lideri şirketlerin daha esnek iş süreçleri ve metotları kullanmaya başladığı görülürken, çalışma biçimlerimiz, ürün ve hizmetlerin fayda sağlama biçimleri de değişime uğruyor. Bu esnada kullanım sıklığı artan inovasyon terimi hakkında size bilgi vermek istedik.

{module|IlgiliYazi}

İnovasyon ne anlama geliyor?

Türkçeye “yenilik” olarak geçen inovasyon, iş dünyası için bir fikir ya da buluşun değer yaratan bir ürün ya da servise dönüşmesi anlamına geliyor. Ancak daha kapsamlı bakıldığında, yeni bir üretim metodu kullanmak, yeni pazarlar yaratmak, yeni tedarik kaynakları elde etmek gibi eylemler de inovasyon şemsiyesi altında değerlendirilebiliyor. Herkesin kendi tanımını yaptığı inovasyon kavramını daha iyi anlamak için aşağıdaki inovasyon çeşitleri bölümünü okumanız faydalı olacaktır.

İnovasyon çeşitleri

Birçok alanda görülebilen inovasyonlar, buna göre kategorilere ayrılabilmektedir. Ancak sıklıkla, bir inovasyonu sadece tek bir kategoriye koyabilmek mümkün değil. Bu sebeple inovasyonlar, genellikle alanına ve derecesine göre ayrılırlar.

Alanına göre inovasyonlar

Ürün / hizmet inovasyonu

Ürün inovasyonu için tamamen yeni bir ürün ortaya çıkartmak yeterli olabileceği gibi, pazar davranışını, diğer şirketlerin yönünü, hatta hayatlarımızı değiştiren eski bir ürün ya da hizmetteki geliştirme de bu kapsamda değerlendirilebilir.

Süreç inovasyonu

Bir kurumdaki var olan süreçleri en iyi hale getirmeyi sağlayan süreç inovasyonu, örneğin bir ürün imalatında maliyeti düşürmek ya da kaliteyi artırmak için kullanılan ham maddelerin değişiminden ibaret olabilir. Süreç inovasyonunun hedefi genellikle maliyet düşürmektir. Son dönemde daha sık karşımıza çıkan üretim hatlarındaki robotlar da bunun iyi bir örneğidir.

İş modeli inovasyonu

Doğrudan ürün, hizmet ya da süreçlerde değil, bunların pazara sunulmasını etkileyen iş modellerinde görülen inovasyon da verimliliği ve satışı artırma hedefiyle gerçekleştirilir. Örneğin sadece fiziksel mağazalarda satılan bir ürünü, abonelik ile satarak daha başarılı sonuçlar elde ederseniz, iş modeli inovasyonu yapmış olursunuz.

{module|IlgiliYazilar}

Derecesine göre inovasyonlar

Radikal inovasyon

Daha önce pazarda var olanlardan radikal ölçüde farklı bir ürün ya da hizmet sunduğunuzda, radikal inovasyon gerçekleştirmiş olursunuz. Radikal inovasyonlar, genellikle yeni pazarlar ortaya çıkartırlar. Örneğin otomobilin icadı ile at arabalarının yanına yeni bir ulaşım pazarı eklenmiş oldu, daha güncel bir örnek ise taşınabilir müzik pazarını yaratan Walkman’in icadı gösterilebilir. Radikal inovasyonların zorluğu, müşteri, pazar ve toplum tarafından kabul edilmelerinin gerekmesidir.

Artan inovasyon

Adım adım ilerleyen ve her adımda bir yenilik ortaya koyan inovasyonlara artan inovasyon adı verilmektedir. Radikal inovasyonun aksine, artan inovasyonlar yeni bir pazar yaratmaz. Bunun yerine var olan pazarı genişletir ya da inovasyon yoluyla niş ürün ve hizmetler ortaya çıkartır.

Pazar inovasyonu

İnovasyon yapmak için illa yeni bir ürün ya da hizmet sunmanız gerekmez. Geliştirilme süreci tamamlanan ürün ve hizmetler de inovasyona konu olabilirler. Örneğin pazarı yeni bir noktaya taşımak ve buraya yönelik gerekebilecek değişiklikleri uygulamak da pazar inovasyonu kabul edilebilir.

İnovasyon hakkında yanlış bilinenler

Farklı tanımları sebebiyle neyin inovasyon olup neyin olmadığı tartışma yaratmaktadır. Ancak bazı kriterleri netleştirmek, bu ayrımı yapmayı kolaylaştıracaktır.

Buluşlar inovasyon mudur? Yeni bir buluş, inovasyon olabilir ancak her buluş inovasyon değildir. Bazı durumlarda teknik olmayan gelişmeler ve yeni satış kanalları da inovasyon çerçevesinde kabul görür.

İnovatif fikirler, daha önce kimsenin düşünmediği fikirler midir? Her zaman değil. Edison’un bulduğu ampul, türünün ilk örneği değildi. 1761’de Kinnersley adlı bir mucit ilk prototipleri geliştirmişti. Ayrıca Edison’un ampulü 1880’de piyasaya çıktığında, birçok kişi bu fikir üzerinde çalışıyordu. İnovasyonlar daha önce kimsenin düşünmediği fikirler olmak zorunda değildir, hatta genelde tam tersi geçerlidir. Başarılı inovasyonlar, genelde başka kişilerden ya da sektörlerden öğrenilen bilgilerle ortaya çıkar. Bu sürece yaratıcı imitasyon adı da verilmektedir.

İnovasyonlar pazarda ilk olmak zorunda mıdır? Her zaman değil. iPhone ilk akıllı telefon değildi ancak uygulama mağazası ve çoklu dokunmatik ekran gibi pazarı değiştiren yenilikler getirmesi sebebiyle inovatif bir ürün oldu.

Tasarımı değişen bir ürün, inovasyon mudur? Hayır, örneğin bir ürünü farklı bir renk seçeneği ile pazara sunmak, pazarda hareketlilik yaratabilir ancak pazarı nispi ölçüde değiştirebilir. Burada ölçü yeni ve önemli bir değer ortaya çıkartmaktır.