HTTP durum kodu nedir ve ne anlama gelir?

Web sitelerini ziyaret ettiğimizde tarayıcıların durum bilgisi paylaştığı HTTP durum kodu, aslında ziyaretimizle ilgili temel bilgiler taşırlar; bu yazımızda bu kodlar nedir ve hangi kod ne anlama gelir, açıklıyoruz.

Bir web sitesini ziyaret ettiğinizde, tarayıcınız (istemci) sayfanın barındırıldığı sunucuya bir HTTP isteği gönderir. Bu isteğe hiper metin aktarım protokolü (HTTP) aracılığıyla yanıt gelir. HTTP durum kodu, yanıtın ilk satırındadır. Bu blog yazımızda en önemli HTTP durum kodlarını ve ne anlama geldiklerini sizler için derledik.

HTTP durum kodu nedir?

Sunucu gönderdiği kod ile istemciye yanıt olarak isteğin başarılı olup olmadığını veya bir hata olup olmadığını bildirir. Bunu genellikle yalnızca bir hata olduğunda görürsünüz. En sık karşılaşılan örneği web sayfasının bulunamadığı durumlarda alınan 404 hata kodudur.

Örneğin Ziyaretçiler ziyaret ettikleri bir sitede 404 hata sayfasıyla karşılaşırlarsa, aradıkları bilgileri hızlı bir şekilde başka bir web sitesinde ararlar. Bu nedenle, hata sayfasını ayrı ayrı ve dahili bağlantılarla tasarlamak tavsiye edilir.

HTTP durum kodu tipleri

HTTP durum kodları üç rakamdan oluşur, ilk rakam durum kodunun sınıfını belirler. Durum kodlarının sınıfları ve anlamları aşağıdaki gibidir:

·       1xx durum bilgisi: Sunucu, istemciye talebin işlendiğini ve hala devam ettiğini bildirir.

·       2xx başarı bilgisi: Sunucu, istemciden gelen talebi aldı ve işleme koydu.

·       3xx yönlendirme bilgisi: Sunucu isteği aldı, ancak istemcinin bunu işlemek için ek adımlar atması gerekiyor.

·       4xx istemci hatası: Sunucu alınan isteği yürütemiyor. Çoğunlukla istemcinin geçersiz bir URL çağırması gibi hatalı istekler sonucunda görülür.

·       5xx sunucu hatası: Sunucu kendi hatasını bildirir. Müşteri tarafından yapılan talep yerine getirilemez.

Kullanıcılar internet tarayıcılarıyla web’de gezinirken HTTP durum kodlarının çoğunu görmezler. Ancak tarayıcının genellikle bir hata sayfası görüntülediği 4xx ve 5xx hata kodları buna bir istisna oluşturur.

Hangi HTTP durum kodu ne anlama geliyor?

Web’de karşınıza çıkabilecek en önemli ve yaygın durum kodlarından bazılarına göz atalım:

·       100 - Devam: İstek kabul edildi ancak henüz işlenmedi. Sunucu, istemciden daha fazla istek bekliyor.

·       102 - Devam Ediyor: Zaman alan isteklerde istemciye talebin işlendiğini bildirir. Kod, zaman aşımlarını önlemek için kullanılır.

·       200 - İşlem Tamam: İstemci isteği başarılı, sunucu verileri iletiyor.

·       301 - Kalıcı Yönlendirme: İstemci tarafından çağrılan URL için kalıcı bir yönlendirme saklanır. Tarayıcı, hemen çağırdığı yeni URL'den haberdar edilir. Kullanıcılar otomatik olarak yönlendirilir.

·       302 - Geçici Yönlendirme: İstek geçici olarak yönlendirilir, tarayıcı verileri otomatik olarak alır ve görüntüler.

·       400 - Geçersiz İstek: İstemci isteği bir hata içeriyor, sunucu yanlış sözdizimi nedeniyle bunu işleyemiyor.

·       401 - Yetkisiz İstek: Yetkilendirme gerekli.

·       402 - Ödeme Gerekli: Bu HTTP durum kodu gelecekte kullanılmak üzere ayrılmıştır.

·       403 - Erişim Yasaklandı: Sunucu istemciye kalıcı erişim yasağı hakkında bilgi verir, yetkilendirme tanınmaz.

·       404 - Bulunamadı: Sunucu istenen verileri bulamazsa bu hata mesajı görünür. Bu hata, örneğin var olmayan bir URL'ye gitmek istediğinizde karşınıza çıkar. Web sitesi sahipleri 404 hatalarını tespit etmeli ve boş bir hata sayfası yerine alternatif bilgiler göstermelidir.

·       408 - Süre Aşımı: İstemci, isteği sunucu tarafından belirtilen süre içinde tamamlamadı. Büyük dosyaları yüklerken bu hatayı görebilirsiniz.

·       415 - Ortam Türü Desteklenmiyor: İstemci tarafından talep edilen ortam türü desteklenmiyor.

·       500 - Dahili Sunucu Hatası: Sunucu, dahili bir hata nedeniyle isteği yürütemiyor.

·       501 - Uygulanamadı: Sunucu gerekli işlevselliğe sahip değil, genellikle bunun nedeni desteklenmeyen bir HTTP yöntemidir.

·       502 - Hatalı Ağ Geçidi: Sunucu, bir hata oluştuğu için ağ geçidi işlevini yerine getiremiyor.

·       503 - Hizmet Kullanılamıyor: Sunucu kullanılamıyor; bu hata sunucuya aşırı yük bindiğinde veya bakım çalışması yapıldığı durumlarda ortaya çıkar.

·       504 - Ağ geçidi Zaman Aşımı: Proxy, zaman aşımı nedeniyle isteği işleyemiyor.

·       511 - Ağ Yetkilendirmesi Gerekli: İstemci, ağa erişmeden önce kendi kimliğini doğrulamalı.

HTTP durum kodları nereden görülür?

Tarayıcılar, web sitesi analizi için entegre araçlara sahiptir. Google Chrome, Mozilla Firefox ve Opera tarayıcılarında sayfa içeriğine sağ tıklayıp “Öğeyi incele” ya da "Sayfa kaynağını görüntüle” seçeneklerini kullanabilirsiniz. Apple Safari kullanıcıları ise önce Tercihler > Gelişmiş > Geliştirici Menüsünü Göster yolunu izlemelidir. Web sayfasının analiz penceresi tarayıcıların altında açılır. Buradan "Ağ analizi" sekmesine tıkladığınızda, ilk satırda sunucu isteklerinin ve durumların bir listesini görebilirsiniz.