Elektronik bilet (e-bilet) nedir?

Son yıllarda bir uçak yolculuğu yaptıysanız seyahat belgenizin geleneksel kağıt yerine e-bilet olduğunu fark etmişsinizdir. Günümüzde havayollarının yanı sıra, kara ve deniz yolu ile yurt içi ve uluslararası yolcu taşımacılığı yapan şirketler de müşterilerinin uzaktan elektronik biletlerini oluşturmalarına olanak tanıyor.

E-bilet nedir?

E-bilet her ne kadar basit bir konsept gibi görünse de hakkında bazı kafa karışıklıkları yaşanabiliyor. E-bilet, bir yolcunun ya da müşterinin hizmet alacağı şirketin bilgisayar sistemine bir uygulama ya da web sitesi üzerinden bağlanarak kendisi için rezervasyon yapmasını, taşımacılık özelinde ise yolcuların seyahatleri için bir koltuk ayırtmasını sağlar.

E-bilet nasıl çalışır?

Her e-bilet beraberinde daha sonra yazdırılacak bir e-bilet makbuzuna sahiptir. Bu makbuzlar geleneksel kağıt biletlere benzer ancak örneğin havayolları seyahati için check-in yapılacağı zaman ibraz edilmesi gerekmez. E-bileti eskinin telefonla veya internetten rezervasyon işlemlerinden farklı kılan ise satışın gerçekleşmiş, biletin satın alınmış olmasıdır. Birçok havayolu şirketi ayrıca e-bilet satın alan yolcuların mobil uygulamalar ya da web siteleri aracılığıyla çevrimiçi check-in yapmalarını, ve eğer bavulları yoksa hiç sıra beklemeden doğrudan uçuşlarına devam etmelerini mümkün kılar.

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’ne (IATA) göre, dünyanın ilk e-bileti ABD merkezli havayolları şirketi Southwest Airlines tarafından 1994 yılında oluşturuldu. IATA’nın 2007 tarihli bir anket araştırması ise o dönem dünyadaki tüm havayolları taşımacılığı biletlerinin yüzde 97’sinin elektronik olarak düzenlendiğini ortaya koydu. IATA, e-biletlerin kağıt israfını büyük ölçüde azalttığını ve günümüzde her yıl 50.000 ağaç eş değerinde tasarruf sağladığını belirtiyor.

Kağıt biletler sona mı erdi?

19/10/2019 tarihli ve 30923 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nde belirtilen şehirlerarası tarifeli yolcu taşımacılığı faaliyetiyle iştigal eden D1 yetki belgeli işletmeler 1/1/2021 tarihine kadar e-Bilet uygulamasına geçmek, bu tarihten sonra düzenleyecekleri yolcu biletlerini ve yolcu listelerini e-Bilet Uygulaması kapsamında, e-Bilet ve e-Bilet Yolcu Listesi olarak düzenlemek zorundadırlar.

Yine 509 sıra nolu tebliğ ile Yerli ve yabancı sinema filmi gösteriminde bulunan sinema işletmeleri 1/7/2020 tarihine kadar e-Bilet uygulamasına geçmek, bu tarihten sonra düzenleyecekleri giriş biletlerini e-Bilet olarak düzenlemek zorundadırlar.

E-bilet kullanmanın faydaları

Yolcular için e-bilet kullanmanın başlıca avantajı, 7 gün 24 saat istedikleri bir anda satın alınmasının mümkün olması. Günümüzde herhangi bir seyahat için e-bilet satın alırken hiçbir insan etkileşimine ihtiyaç duyulmamakta.

E-biletler yolcuların evlerinden veya ofislerinden çıkmadan kredi kartıyla satın alınabilir. İsteyen yolcular gerekli gördükleri durumlarda fiziksel biletlerini edinmek için herhangi bir gönderim ücreti ödemek ya da bir seyahat acentesine gitmek zorunda kalmaz. Bunun yerine satın aldıkları e-bileti yazdırabilirler. E-bileti yazdırmak yerine ekran görüntüsünü almak ya da akıllı telefonların cüzdan uygulamalarına eklemek de aynı görevi görür. Yolcular araca bindikleri esnada akıllı telefonlarına indirdikleri ya da ekran görüntüsünü aldıkları QR kodlu e-biletlerini geçiş için kullanabilirler.

E-biletler kaybolmalarının imkansız olduğu özel veri tabanlarında muhafaza edilirler. Örneğin bir yolcu e-biletini içeren e-postayı ya da onunla ilişkili rezervasyon numarasını kaybederse, hiç sorun yaşamadan e-bileti aldığı web sitesi veya mobil uygulamadan bir kopyasını daha edinebilir. Dolayısıyla bu biletleri fiziksel olarak yazdırmak ve taşımak gerekli değildir.

Aile üyeleri için de satın alınabilen e-biletler kolaylıkla değiştirilebilirler. Örneğin bir uçak yolculuğu planladığınızda, e-biletinizi oluşturmuş olsanız bile hiçbir ücret ödemeden ya da beklemeden uçuş bilgilerinizi değiştirebilir ve adınıza yeni bir e-bilet oluşturulmasını sağlayabilirsiniz.

Türkiye’de e-biletleme

Türkiye’de havanın yanı sıra kara ve deniz yolu ile şehirlerarası ve uluslararası yolcu taşımacılığında elektronik bilet kullanımı 415 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile resmi olarak başladı. İnnova, Türkiye ve diğer 15 ülkede yüzlerce kurum tarafından etkin şekilde kullanılan fintek çözüm ailesine eklediği PayFlex E-Bilet uygulamasıyla taşımacılık sektöründen şirketlerin de çözüm ortağı oluyor.

Hava, kara ve deniz yolu ile şehirlerarası ve uluslararası yolcu taşımacılığı yapan tüm firmalar artık, E-Bilet sistemine geçişte Gelir İdaresi Başkanlığı (GiB) tarafından özel entegratör olarak listelenen İnnova’nın PayFlex platformunu tercih edebiliyor.

Tüm diğer PayFlex çözümleri gibi farklı kurumsal kaynak planlama (ERP) sistemleriyle tam uyumlu entegre olabilen PayFlex E-Bilet, taşımacılık firmalarının biletlerini GiB tarafından belirlenen yönergelere uygun oluşturmalarını, saklamalarını, raporlamalarını ve GiB’e iletmelerini merkezi olarak yönetiyor.

Taşımacılık şirketlerinin biletleme operasyonlarını kağıtsız ortamda daha verimli hale getiren PayFlex E-Bilet, ayrıca çevrimdışı dosya transferi, izleme ve görüntüleme, uyarı ve bildirimler iletebilme gibi iyi düşünülmüş özellikleriyle iş süreçlerine katkı sağlıyor.