COBIT 5.0 Geliyor

7 Nis 2011

Yeni versiyonun sunacağı yeniliklerden, fazla detaya inmeden bahseden tasarım dokümanı ISACA web sitesinde bulunmakta. Cobit 5.0’ın biz Cobit takipçilerine ve kullanıcılarına sunmayı vaat ettiği iyileştirmelerden bahsetmeden önce Cobit çerçevesi hakkında kısaca bilgi vermek istiyorum. Cobit kurumlara, bilgi teknolojileri yönetiminde ulaşılması gereken hedefleri ortaya koyan bir yaklaşım sunmaktadır. Ulaşılması gereken hedeflerden kastedilen, ilgili süreçler için sağlanması gereken en iyi uygulamalar bütünüdür. Bu konular; Yönetişimi İleriye Taşımak: Cobit 5.0 versiyonunun sunduğu bir diğer yenilik; “Yönetişimi İleriye Taşımak” yaklaşımıdır. Yeni versiyon, bu yaklaşım temel alınarak şekillendirilmiş. Bu yaklaşımın sunmakta olduğu model, etkili bir yönetişim yapısının kurulabilmesi için sormamız gereken sorulara ve bu soruların birbirleriyle olan etkileşimlerine dikkat çekiyor. Bu sorular ile ilgili servisin ne için, kim tarafından, nerede ve nasıl gerçekleştirildiği konularında detaylı bilgi sahibi olunabilinmesi amaçlanmış. Bu yaklaşımın sunmuş olduğu model kapsamı içinde, yeni versiyon ile değişikliğe uğramış ve yeni oluşturulmuş olan “süreç modeli” ile “bilgi referans modeli” kullanılıyor. Bilgi Referans Modeli: İş hedeflerinin istenildiği şekilde tam ve doğru olarak karşılanabilmesi için kullanılmakta olan bilginin, bazı kontrol özelliklerine sahip olması gerekiyor. Cobit, bahsetmiş olduğumuz kontrol özelliklerini bilgi için iş kriterleri olarak nitelendirmekte ve 4.1 versiyonunda yedi kriter üzerinde durmakta idi. Bu kriterler sırasıyla; etkinlik, verimlilik, gizlilik, bütünlük, erişebilirlik, uyum ve güvenilirliktir. Cobit 4.1 versiyonunda söz konusu olan bilgi kriterleri kapsamının, Cobit 5.0 versiyonu ile genişletilmiş olduğu görülmekte. Bu sayede bilgi için ihtiyaç duyulan gereksinimler daha net ve detaylı bir şekilde açıklanabilecek. Oluşturulan bu yeni modelin, bilgi kavramı için tek başına bir kılavuz niteliğinde olduğu açık ve çok çeşitli alanlarda görev alan paydaşlar için de ortak bir dil sunabileceği düşüncesi söz konusu. Cobit 5.0 Ürün Ailesi: Yeni versiyonun ürün ailesini oluşturan yayınlardan bahsetmek gerekirse bunlar sırasıyla; başlangıç yayını olan “Cobit 5 Framework”, “Objectives Views”, “Enabler Views”, “Functional (Criteria) Views”, “Organisational Views” and “Responsibility Views”. Son beş yayının kapsamı paydaşların rollerine göre; paydaşlara rehber olabilecek nitelikte hazırlanmış olup, paydaşların çok özel ihtiyaçlarını karşılamak üzere grup bazlı geliştirilmiş. Başlangıç yayını olan “Cobit 5 Framework” yeni versiyonun sağladığı faydaları, nasıl uygulanacağından bahsetmeyi, süreç ve bilgi referans modelleri ile Cobit 5.0 mimarisi hakkında bilgiler içermeyi amaçlıyor. Yayın aynı zamanda süreçlerin detaylandırılması, sürecin kurumun iş etkisine olan katkısı, sürecin hedeflerine ulaşabilmesi için uygulanacak olan pratik uygulamaları, süreç olgunluk modeli, süreçlerin temel girdi ve çıktıları, süreçlerin hedefleri ve metrikleri konularına ışık tutmayı hedefliyor. Yayın aynı zamanda Cobit 5,0’a geçiş için bilgi sağlayacak ve BT yönetişiminin nasıl uygulanacağı konusunda rehberlik edecektir. Cobit 5.0 Mimarisi: Yeni versiyonun sahip olduğu mimariye baktığımızda; üç katmanın rol almakta olduğunu görüyoruz. Bu katmanlar sırasıyla; “Cobit 5.0 Stakeholders”, “Knowledge Base” ve “Metadata Layer”dır. Birinci katman; BT paydaşlarına, onların ihtiyaçlarına ve amaçlarına ilişkin bilgiler içermekte, ikinci katmanda bütün faaliyet alanları ve süreçlerine ilişkin bilgilerin tamamı yer almakta ve son olarak üçüncü katmanda ise Cobit 5.0’da kullanılan bütün bileşenlerin tanımları ve birbirleriyle olan ilişkileri tanımlanmaktadır. Birinci katmanda belirlenen ihtiyaçlara göre ikinci katmandaki bilgilerin çekilmesi, sonrasında da ürün ya da özelleştirilmiş hizmetler şeklinde paydaşlara sunulması düşünülmektedir. İkinci katmandaki bilgiler, üçüncü katmanda bulunan modeller ve bileşenler kullanılarak yapılandırılacaktır. Anket Çalışması: Yeni versiyon ile yapılan değişiklikleri anlatan tasarım dokümanına ilişkin yapılan anket çalışmasını inceleyecek olursak eğer; ankete 600 üzerinde IT uzmanının katılmış olduğu ve 3000 bireysel yorum ile yapılan değişiklikler hakkında geribildirimler alındığı bilgisine sahibiz. Yapılan kilit yorumların bazıları aşağıda görülmektedir;